In nomine genitoris et geniti simulque ex ambobus procedens Spiritus Sancti, qui est trinus in unitate et unus in deitate, per quem universa colligitur creatura, et cui famulantur celestia simul et terrena, ad cujus imperium obediunt maria, a quo cuncta sunt omnia mirabiliter operata, qui ominem ab humo plasmavit, et in finem seculorum formam servi adsumens per passionem propriam misericorditer redemit, et ne humanum genus periret. Postea sanctos apostolos suos predicare sanctum Evangelium in universum mundum et confirmare in fide Christi credentes transmisit; hec benigne disponens providentia divina, non quo ipse alicujus egeat dono, qui est omnia in omnibus, sed ut offerentis placabile respiciat donum et bono desiderio concessionis accipiat sacrificium Deo acceptum. Ideoque ego Tarasia, comitissa, una pariter cum filiis et filiabus meis Fredenando, Pelagio, Garseano, Maria, Sancia, Ildontia, Geloysa, prolis comitis Gomis Didas terre Ispaniarum, audiens Scripture divine oraculum et adinplendum aliquantulum cupiens bonum, ut tibi omnipotenti Domino Deo, eterno patri, puras mentes de quo nobis tribuisti votum reddere aliquam partem pro remedium anime nostre et parentum et avorum nostrorum, vobis patronos nostros et altare sanctum in honore sanctorum apostolorum Petrum et Paulum Cephas facimus series testamentum exaratum, propriam donationem ad locum Cluniacensem, ubi preest domnus Hugo, abbas, et omnibus fratribus hic Deo servientibus, ad ipsum locum supra prefatum sub norma Sancti Benedicti, id est locum nominatum Sancti Johannis Baptistę et Sancti Zoili atque Felicis martirum; hunc locum esse scitum in urbe Sancte Marie, et rivulo currente secus alveum Carrione, juxta illa pons et serata qui discurrit ad Sanctum Jacobi apostoli, concedimus et offerimus hoc monasterium et ecclesie sanctorum apostolorum Petri et Pauli et abbati, fratribusque suis qui serviunt in Dei auxilio ubhic sancte regule colla submittunt cum omni [humilitate], integritate sua, quantum ad ipsum locum pertinet: hec sunt monasteria, cum villulis suis, cum domis et jacentiis et antiquioris terminis, scilicet montes et colles, fontes, aquis aquarum ductibus, silvas, prata, p[a]ludes, terras, vineas, cultas et incultas, ortos, serricas molinarum, piscarias, introitus et exitus et omnia intrinsecus domorum usque minima re; id est aurum, argentum, vestimentum, munile, ornatum, es, ereum, ferrum, plumbum et libros et calices, et cruces et frontales et turabulis et igipsas et candelabros et lucernis et ceroforarios, et stolis argenteis et fialis et crateris, et signos et arcas ubi tumulati sunt corpus sancti, quicquid ad cultum Dei et totius templi et altaris pertinet, necnon et coronis aureis omnia mirifice sculpta, necnon et opere plumario atque auri texta cum cortinis, multa nimis et vestimenta clericorum, et omnia temporalia multa, id sunt, scifos argenteos, discos, coclearis, salaris, aquamaniles, coccabis ereis, balnearis, ceroferariis ereis, et omnia vestimenta, superlectile multa nimis, oves, bobes, equas, caballos, mulos, mauros et omnia temporalia, quicquid ad opus ominis pertinet, quantum hic habemus vel aduc cum Dei adjutorio aucmentare [vel] proflicare potuerimus, damus vobis abba domno Hugo et fratribus vestris qui in presentiam vestram sunt et post vobis futuri fuerint et ad altare sanctum in honore Dei et sanctorum apostolorum Petri et Pauli, ut abeatis illum firmiter et donum Dei et nostri, sicut propheta vult: «Vovete et reddite Domino Deo vestro»; et in alio loco dicit: «Tua sunt omnia et que de manu tua accepimus, dedimus tibi»; et neminem pretermittimus qui vobis aliquam disturbationem vel inmodice, faciat, non ego, non filiis, non neptis, non extraneis nec ex propinquis, ne qualibet generis homo, quisquis fuerit qui hunc testamentum nostrum vel scriptum infringere attemtaverit, sciat extraneus, et anathematus ad sancta Dei communione, et cum Juda, Domini traditore, luat penas inferni in eterna dampnatione et pro temporali pena pariet in presentia regis vel judiciaria in dupplo vel tripplo, quantum auferre voluerit et insuper duodecim auri libras fisco exsolvat, et hanc scripturam plenam obtineat firmitatem per secula cuncta. Amen. Si autem, inspirante diabolo, aliquis fecerit injusticiam uhic monasterio, aut fratribus in ipso loco degentibus, non requiratur regis vel alicujus potestatis protectio, sed potius precepto fratrum Cluniacensium adhibeatur ujus supradicte comitisse, scilicet domine Tarasie, defensio filiorum vel parentum. Hanc enim defensionem faciant eo tenore, ut misericordiam delictorum suorum consequantur in districto Christi examine, non ut aliquod seculare dominium super fratres ibi degentes velint habere. Et si (quod absit!) aliquam dominationem, ad malam partem, supradictis fratribus irrogare voluerint sub hanc occasione, omnino careant supradicti monasterii defensione, ut per eandem defensionem malam consuetudinem huhic monasterio nequeant imponere. Facta cartula testamenti ipsius kalendas agustas, era C.IIII X, post peracta millesima, regnante rex Adefonsum in Legionem et Pelagio, episcopo in sedis Sancte Marie. Ego Tarasia comitissa et filiis et filiabus meis supranominati, quem fieri elegimus et relegente audivimus devota mente manus nostras proprias roboravimus. Hujus carte testamenti hii sunt testes: Didacus episcopus arcis marmarice sancti Jacobi apostoli confirmavit; Bernardus, episcopus Palentine sedis, confirmavit; Scemenus, episcopus Burgariensis sedis, confirmavit. Comite domno Gunsalvo, confirmavit. Comite Petro Ansuris, confirmavit. Comite Martino Adfonso confirmavit. Et aliorum nobiliorum multorum confirmans. Alveto hic testis. Godseto hic testis. Annala hic testis. Ariolfus presbiter notuit. Memento mei in bono, si cum Christo regnetis in trono. Amen. Hanc cartam ego Tarasia, comitissa, pono in manibus dilectissimi nostri scilicet nuncii Rotberti, ut ipse ponat in manibus patris nostri domni Hugonis, abbatis, et ipse eam tradat ad altare sanctorum apostolorum Petri et Pauli, ut per hoc donum valeam adquirere regnum Dei. Amen.